စိတ္ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ မိခင္၀မ္း(ဗုိက္)

တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြဟာ ငယ္စဥ္ကာလတုန္းက စိတ္ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ စိတ္ေရာဂါသည္ေတြ ျဖစ္လာၾကတယ္ဆိုတဲ့ ေယဘုယ် ယုံၾကည္မႈတစ္ခုရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕လူေတြဟာ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ သုိ႔မဟုတ္ လူလားေျမာက္စအရြယ္ကာလမွာ စိတ္ဒဏ္ရာေတြကုိ ေတြ႔ၾကဳံခံစားခဲ့ၾကရလုိ႔ စိတ္ေရာဂါသည္ေတြ ျဖစ္လာၾကတယ္ဆုိတာကုိလည္း သုေတသနမ်ားစြာက ေဖာ္ထုတ္ျပသျပီးပါျပီ။

ဖရြိဳက္ရဲ့ စိတ္ပညာအယူအဆကုိလုိက္နာသူေတြကေတာ့ စိတ္ဒဏ္ဒဏ္ခ်က္ေတြကုိျဖစ္ေစတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ စိတ္ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္ရျခင္းရဲ့ အဓိကအေၾကာင္းတရားမ်ားျဖစ္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေလ့လာခ်က္အရဆုိရင္ေတာ့ စိတ္ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့အရာေတြဟာ အဲဒီလုိ သီျခား(ထူးျခားတဲ့) ျဖစ္စဥ္မ်ား မဟုတ္ပါဘူး၊ အဲဒီျဖစ္ပ်က္မႈေတြကုိ မွတ္ထားတဲ့မွတ္ဥာဏ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အျဖစ္အပ်က္ေတြက ေၾကာက္ရြ႕ံခံစားမႈေတြကုိ တုိးပြားေစတယ္ဆုိရင္ အဲဒါဟာ သူ႔သႏၱာန္မွာ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ကိန္းေနေသးတဲ့ မွတ္ဥာဏ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

စိတ္ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ ခံစားမႈနဲ႔ုဆုိင္တဲ့ မွတ္ဥာဏ္မ်ားဟာ ပူပန္တတ္သူရဲ့ စိတ္ထဲမွာ ကိန္းေနတုန္းပါပဲ။ လြယ္လြယ္ကူကူ ျပန္လည္ သတိရမွတ္မိႏုိင္တဲ့ မွတ္ဥာဏ္တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ သိစိတ္မွာတည္ရွိေနတဲ့ မွတ္ဥာဏ္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မသိစိတ္ထဲကိန္းေနတဲ့ မွတ္ဥာဏ္တစ္ခ်ိဳ႕ကုိေတာ့ လြယ္လြယ္နဲ႔ ျပန္သတိ မရႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ မွတ္ဥာဏ္ဆုိတာကုိ သိစိတ္ဆုိင္ရာမွတ္ဥာဏ္နဲ႔ မသိစိတ္ဆုိင္ရာမွတ္ဥာဏ္လုိ႔ အုပ္စုႏွစ္ခု ခြဲျခားသတ္မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။

နဂိုမူလျဖစ္ပ်က္မႈႏွင့္ဆက္စပ္ေသာ စိတ္ခံစားမႈမ်ားကုိ သယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ သိစိတ္မွတ္ဥာဏ္ကုိ ျပန္လည္ သတိရဖုိ႔ဆုိတာ လြယ္ကူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ အဲလုိ မွတ္ဥာဏ္မ်ိဳးဟာ ပူပန္သူရဲ့ သႏၱာန္မွာ လန္းလန္းဆန္းဆန္း တည္ရွိေနျမဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မသိစိတ္မွတ္ဥာဏ္ကုိ လြယ္လင့္တကူျပန္သတိရဖုိ႔ မလြယ္ေတာ့ေပမယ့္ နဂုိမူလအျဖစ္ပ်က္မႈနဲ႔ဆုိင္တဲ့ စိတ္ခံစားမႈေတြကေတာ့ ရွင္သန္ဆဲ၊ ပူပန္သူရဲ့ အျပဳအမူကုိ ဆက္လက္ လႊမ္းမုိးေနဆဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေဒါသ သုိ႔မဟုတ္ ကေလ့စားေခ် လက္တုန္ျပန္မႈမ်ိဳး (ကိေလသာေတြ) ကဲ့သုိ႔ေသာ စိတ္ခံစားမႈေတြဟာ စိတ္ပူပန္တတ္သူရဲ့ အျပဳအမူကုိ လႊမ္းမုိးေနမွာပါပဲ။

စိတ္ေရာဂါသည္ေတြကုိ ကုသတဲ့အခါ က်ဳပ္ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာစိတ္ကုထုံး ေျခာက္ခုကုိ အသုံးျပဳေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥရပ္ေတြမွာေတာ့ က်ဳပ္ သူတုိ႔ကုိ မကုသႏုိင္ရွာပါဘူး။ ဒီလုိကိစၥရပ္ေတြမွာဆုိရင္ျဖင့္ စိတ္ေရာဂါျဖစ္ရျခင္းရဲ့ အဓိကအေၾကင္းရင္းမ်ားကုိသိရဖုိ႔ က်ဳပ္ရဲ့ၾကိဳးစား အားထုတ္မႈေတြဟာ အခ်ဥ္းႏွီးပဲျဖစ္ရပါတယ္။ အျဖစ္အပ်က္မွတ္ဥာဏ္မ်ားကုိ ေျခရာခံၾကည့္တာဟာ အသုံးမ၀င္လွပါဘူး။ ဆက္စပ္တဲ့ ျဖစ္ပ်က္မႈမ်ားကုိမွ ရွာမေတြ႔ႏုိင္လုိ႔ပါ။

အဲဒီလုိျဖစ္ပ်က္မႈမ်ိဳးဟာ လူနာက မိခင္၀မ္းဗုိက္မွာေနစဥ္ကာလမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တယ္ဆုိတာ ျဖစ္ႏုိင္ရဲ့လား။ စိတ္ေရာဂါျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းဟာ မိခင္၀မ္းဗုိက္မွာ မူလအစျပဳခဲ့တယ္ဆုိရင္ ဒါကုိ ဘယ္လုိ ခြဲျခားသတ္မွတ္မလဲ။ ျပန္လည္ရွင္သန္ေမြးဖြားျခင္းလုိ႔ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကိစၥမ်ားကုိ ေလ့လာတာေတြကေန ရရွိလာတဲ့ က်ဳပ္ရဲ့ အသိဥာဏ္ကုိ ဒီမွာ အသုံးခ်ႏုိင္ပါတယ္။ မိခင္ဗုိက္ထဲက ရရွိခံစားခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကဳံနဲ႔ အျဖစ္အပ်က္မ်ားဆုိင္ရာမွတ္ဥာဏ္မ်ားကုိ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ထုတ္သိရွိႏုိင္ပါတယ္။

(၁) အိပ္ေမြ႔ခ်နည္းျဖင့္ (စိတ္ညွိဳ႕ျခင္းနည္းျဖင့္)

အိပ္ေမြ႔ခ်နည္းျဖင့္ လူနာရဲ့ မွတ္ဥာဏ္မ်ားကုိ ျပန္လည္ရယူႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလမွာေတာ့ လူနာဟာ ကေလးဘ၀ အေတြ႔အၾကဳံေတြ ျပန္လည္ သတိရလာႏုိင္ျပီးေတာ့ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မိခင္၀မ္းတြင္းက အေတြ႔အၾကဳံမ်ားကုိပါ ျပန္သြားႏုိင္တဲ့ထိကုိ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

(၂) အပုိ အာရုံခံ အသိအျမင္ (သညာ) နည္းျဖင့္

အပုိ (ျပင္ပ) အာရုံခံသိျမင္နားလည္ျခင္းဆုိတာ တရားဘာ၀နာအားထုတ္ပြားမ်ားျခင္းျဖင့္ရႏုိင္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္မႈတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ေဂါတမဗုဒၶဟာ စိတ္စြမ္းအင္အဆင့္ကုိ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပေတြမွာ ျပင္ပ အပုိအာရုံသညာနဲ႔သက္ဆုိင္တဲ့ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ အကုိးသာဓကေတြ ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီ အာရုံေတြနဲ႔ပဲ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ လူေတြ(သတၱ၀ါေတြ)ရဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ား (ကံအေၾကာင္းတရားမ်ား)ကုိ ေျခရာေကာက္ယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယေန႔ေခတ္မွာ အေမရိကန္က အက္ဂါ ေကစီ (Edga Cayce)ဟာ ျပင္ပအာရုံခံ သိျမင္နားလည္ႏုိင္စြမ္းရိွေၾကာင္းကုိ အက္ဂါေကစီ အေမရိကန္ ေဖာင္ေဒးရွင္းရဲ့ ေမာ္ကြန္းမွတ္တမ္းသက္ေသ အရသိရပါတယ္။ ( ဒါကုိ ဖတ္ၾကည့္ပါ: ‘‘Many Mansions’’ by Dr. Gina Cerminara)

(၃) မိခင္းမ်ားကုိ ေမးျမန္းျခင္းနည္းျဖင့္

အိမ္ေမြ႔ခ်ျခင္း (စိတ္ညွိဳ႕ျခင္း)နည္းေရာ၊ ျပင္ပအာရုံခံသိျမင္ျခင္းနည္းကုိပါ အသုံးမျပဳဘဲ က်ဳပ္တုိ႔ဟာ လူနာရွင္ရဲ့ မိခင္မ်ားမွတစ္ဆင့္ ခြဲျခားႏုိင္ပါေသးတယ္။ သာမန္အေျခအေနမ်ိဳးမွာရွိေနတဲ့ မိခင္ဟာ ကေလးသူ႔ဗုိက္ထဲမွာရွိစဥ္က ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ျပန္သတိရမွတ္မိႏုိင္ပါတယ္။ က်ဳပ္ရဲ့ေလ့လာမႈ ေတြမွာေတာ့ ဒီနည္းလမ္းကုိ အသုံးျပဳပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းျဖင့္ပဲ ကုိယ္၀န္လြယ္စဥ္ကာလတုန္းက မိခင္ေတြ႔ၾကဳံခံစားခဲ့ရေသာ စိတ္ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ႔ၾကဳံခံစားမႈမ်ားရဲ့ သာမန္မွတ္ဥာဏ္မ်ားကုိ ေဖာ္ထုတ္ ႏုိင္ပါတယ္။

ကနဦးစကေျပာဆုိခဲ့သလုိပါပဲ သိစိတ္မွတ္ဥာဏ္မ်ားကုိ ဒီလုိေမးခြန္းမ်ားေမးျခင္းျဖင့္ လြယ္ကူစြာ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ပါတယ္။

၁. ဒီကေလးကုိ ကုိယ္၀န္ရွိစဥ္က သင့္ဘ၀မွာ ျခိမ္းေျခာက္မႈတစ္စုံတရာမ်ား ရွိခဲ့လား။

၂. ဒီကေလးကုိ ကုိယ္၀န္ရွိတုန္းက မိသားစု ရန္ျဖစ္တာေတြ၊ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ အေတြ႔အၾကဳံေတြ လုိမ်ိဳး မႏွစ္သက္ဖြယ္ရာ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ရွိခဲ့လား။ ဒါေၾကာင့္ သက္ဆုိင္သူမိခင္ႏွင့္စကားေျပာဆုိျခင္းျဖင့္ မိခင္ရဲ့သာမန္မွတ္ဥာဏ္မ်ားကုိ ရယူေဖာ္ထုတ္ ႏုိင္ပါတယ္။

မသိစိတ္မွာ နစ္ျမဳပ္ေနတဲ့ မွတ္ဥာဏ္ဆုိင္ရာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခမ်ားစြာရွိပါတယ္။ မိခင္ဟာ အျဖစ္အပ်က္ကုိ လုံး၀ ေမ့သြားေကာင္း ေမ့သြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါဟာ သူ႔ရဲ့မသိစိတ္ထဲေရာက္သြားတာပဲ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲလုိကိစၥမ်ိဳးမွာဆုိရင္ေတာ့ မိခင္ရဲ့ မသိစိတ္ကုိ ဗုဒၶဘာသာစိတ္ကုထုံးနည္းပညာရဲ့ နည္းလမ္းျဖင့္ ျပန္လည္ တုိးတက္ေအာင္ (ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္) လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။

မိခင္ရဲ့ မသိစိတ္ထဲကုိ သြားႏုိင္ဖုိ႔ (သိႏုိင္ဖုိ႔) ေျပာဆုိေဆြးေႏြးဖုိ႔အတြက္ ပုဂၢိဳလ္ေရး လွ်ိဳ႕၀ွက္ေတြ႔ဆုံမႈ ေတြဟာ မရွိမျဖစ္ကုိ လုိအပ္ပါတယ္။ မသိစိတ္ကုိသိဖုိ႔ (သြားဖုိ႔) အေကာင္းဆုံးနဲ႔ အလြယ္ကူဆုံးနည္းလမ္း ကေတာ့ မိခင္ရဲ့ အိပ္မက္မ်ားကုိ ေလ့လာျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ( ဖရုိက္အလုိအရဆုိရင္--အိပ္မက္မ်ားဟာ မသိစိတ္ရဲ့ (အတြက္) ေတာ္၀င္လမ္းေတြပဲျဖစ္ပါတယ္)။

Dr. H.S.S. Nissanka ရဲ့ Mental Disorders and Mother’s Womb ကုိ ဘာသာျပန္ဆုိ ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ။